"कसैको जीवन चलचित्र जस्तै लाग्छ… तर केही पात्र त आफैँ जीवनको चलचित्र हुन्।
यस्तै एक व्यक्ति – जो कलाकार मात्र होइनन्, अभियन्ता हुन्, लेखक हुन्, प्रशिक्षक हुन्, अनि सामाजिक चेतनाका अगुवा पनि।
आज ‘Cinema Nepal’ को यो विशेष प्रस्तुति, मोहन निरौला – अर्थात् मोनिलाको अविस्मरणीय यात्रा।"
मोहन निरौला (Mohan Niraula), मोनिला को जन्म वि.सं. २०१५ साल चैत महिनामा, तेह्रथुमको कोया खोला भन्ने सुन्दर गाउँमा भयो।
पिता पुण्यप्रसाद निरौला सरकारको सेवा गर्ने शाखा अधिकृत थिए भने आमा दुर्गा देवी निरौला घर-परिवार सम्हाल्ने एक श्रद्धेय महिला थिइन्।
पिताको सरकारी जागिरका कारण परिवारले पोखरा, भोजपुर, विराटनगर, जनकपुर, काठमाडौं लगायतका ठाउँमा बास बस्यो।
तेसैले मोहनको बाल्यकाल र शिक्षाको यात्रा पनि कहिले कुन शहर त कहिले अर्को शहरमा बित्यो।
पिता पुण्यप्रसादको चाहना थियो – छोरा डाक्टर बनोस्।
त्यसैअनुसार, मोहनलाई जनकपुरमा बायोलोजी (साइन्स) पढ्न पठाइयो।
तर एउटा शिक्षकसँगको हिन्दी भाषाको विवादले परीक्षामा पूर्ण अंक ० आयो।
त्यसपछि उनले विज्ञान पढ्न छाडेर विराटनगरमा वाणिज्य (Commerce) अध्ययन सुरु गरे र अन्ततः वाणिज्य स्नातक (Graduate in Commerce) पास गरे।
तर, मन त कलामा लागिसकेको थियो।
कलाकार बन्ने सपना देख्न थालेपछि, पिताले उनलाई 'बिग्रेको छोरो' भन्दै सधैं गाली गर्थे।
तर सच्चा कलाकारको हिम्मत परिस्थितिसँग झुक्दैन।
वि.सं. २०३५ बाट मोहन निरौलाले रंगमञ्चमा प्रवेश गरे।
२०४२ सालमा उनले पहिलो पटक लेखन र निर्देशनसमेत गरे नाटक ‘बाबुसाहेबको करामत’ मा।
त्यसपछि उनले लेखेका र निर्देशन गरेका नाटकहरूमा:
-
बेचिएको नेपाली चेली (२०४४)
-
इतीहास (२०४५)
-
संत्रास (२०४७)
-
दन्त्यकथाभित्रको क्रान्ति (२०३८)
-
प्रजातन्त्र (२०५७)
पर्दैन, सडक, थियटर – सबैमा उनको सशक्त उपस्थितिलाई सम्मान गरिन्छ।
त्यसपछि उनले अभिनेता, संवाद लेखक, निर्देशक, कथा/पटकथा लेखक, गीतकारको रूपमा योगदान दिए।
🎥 सक्रिय भूमिका सम्हालेका पक्षहरू:
-
अभिनेता (Cast)
-
निर्देशक
-
मुख्य सहायक निर्देशक
-
पटकथा (Screenplay)
-
संवाद (Dialogue)
-
कथा लेखक (Story)
-
गीतकार (Lyricist)
उनको अभिनयका दशकलाई समर्पित गर्दै उनलाई ‘Actor of the Decade (2041–2051 B.S.)’ को उपाधि दिइएको थियो।
मोहन निरौलाको टेलिभिजन यात्रा पनि यथेष्ट छ।
७०+ एपिसोडहरूमा अभिनय, ५०+ निर्देशन/लेखन।
📺 चर्चित श्रृंखलाहरू:
-
Devi (100 eps)
-
Jeewan Chakra (52 eps)
-
Sunaulo Sansar (92 eps)
-
Thorai Bhaye Pugi Sari (31 eps)
-
Nari Ko Jeewan, Parkhai, Aama
-
Makhamali, Chetana, Nepal Ko Rajparampara
संस्था: UNICEF, UN-AIDS, Education Ministry, Forest Dept, NHRC लगायतका निकायका लागि दर्जनौं शैक्षिक र सामाजिक टेलिश्रृंखला निर्माण र निर्देशन गरेका छन्।
मोहन निरौला सशक्त पत्रकार पनि थिए।
✍️ सम्पादन गरेका प्रकाशनहरू:
-
आँसु साप्ताहिक (2038–2054)
-
चलचित्र मासिक (2044–2055)
-
दर्पण पाक्षिक
-
कोशेली साप्ताहिक, विराटनगर
📚 प्रकाशित कृतिहरू:
-
दन्त्यकथाभित्रको क्रान्ति (२०३८)
-
प्रजातन्त्र (२०५७)
-
मोनिलाको डायरी (२०७१)
२०५६–२०६२ सम्म विभिन्न राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरूबाट आयोजित Street Drama, Script Writing, Film Direction लगायत विषयमा देशभर दर्जनौं प्रशिक्षण दिएका छन्।
उहाँका विद्यार्थीहरू अहिले पनि नेपाली मिडिया र चलचित्र क्षेत्रमा सफलताका साथ काम गरिरहेका छन्।
🟦 8. सामाजिक अभियन्ता
🎙️
🎗️ संस्थापक महासचिव – Film Artist Association of Nepal (FAAN)
🎗️ उपाध्यक्ष – FAAN (2062–2068)
🎗️ अध्यक्ष – परिवर्तन नेपाल, जनचेतना केन्द्र
🎗️ सदस्यसचिव – हरितारा चलचित्र पुरस्कार, हिरासिंह खत्री पुरस्कार
🎗️ जूरी सदस्य – NEFTA, Digital Film Awards (2064–2075)
उनले Anti-Corruption, Women & Child Trafficking, Education for All लगायतका विषयमा देशव्यापी प्रचार सामग्री निर्माण गरेका छन्।
🟦 9. पुरस्कारहरू
🎙️
🏅 Silver Jubilee Medal of the King (2053)
🏅 Sayapatri Film Award – Scriptwriting
🏅 Kollywood Cinema Award (2053)
🏅 Actor of the Decade (2041–2051)
🏅 Birendra Aishwarya Padak
🏅 अन्य विभिन्न सामाजिक संस्था तथा संघ–संस्थाबाट सम्मानित
कलाकार, क्रान्तिकारी लेखक, देशप्रेमी अभियन्ता – मोहन निरौला नेपाली मञ्चका एक सम्पूर्ण व्यक्तित्व हुन्।
पढाइका क्रममा चोइटो खाएका बालकबाट राष्ट्रिय कलाकार बन्ने यात्रा कहिल्यै सरल थिएन।
तर उनले प्रमाणित गरे – कला भनेको जागिर होइन, एक अविरल साधना हो।
🎬
"Cinema Nepal" उहाँको जीवन र योगदानलाई शत् शत् नमन गर्दछ।
यदि तपाईंलाई मोहन निरौलाको यो प्रेरणादायी यात्रा मन पर्यो भने,
➡️ लाइक र कमेन्ट गर्नुहोस्
➡️ सेयर गरेर यो सन्देश अरूसम्म पुर्याउनुहोस्
🎥 र हामीलाई सब्सक्राइब गर्न नबिर्सनुहोस् —
👉 Cinema Nepal – जहाँ सिनेमा बोल्छ।
Comments
Post a Comment